Wat is speciaal onderwijs (so)?

Het speciaal onderwijs is voor kinderen met zwaardere leerproblemen en/of problemen met hun gedrag. Bijvoorbeeld kinderen met een lichamelijke handicap, kinderen die niet goed kunnen horen of zien of kinderen met psychische problemen. 

Vroeger werden scholen voor speciaal onderwijs ingedeeld in vier soorten. Die werden ‘clusters’ genoemd. Nu is dat niet meer zo. Maar toch worden die clusters soms nog zo genoemd. Daarom leggen we hier uit wat de verschillende clusters zijn. 

Cluster

Specialisatie

Cluster 1

Blinde of slechtziende kinderen (visueel gehandicapte leerlingen).

Cluster 2 

Dove en slechthorende kinderen. Ernstige taal- en spraakproblemen. 

Cluster 3

Lichamelijke handicap of verstandelijke beperking. Zeer moeilijk lerende, langdurig zieke kinderen of kinderen met epilepsie.

Cluster 4

Kinderen met gedragsproblemen en psychiatrische problemen.

 

Voor cluster 3 en 4, bepaalt het samenwerkingsverband of je kind een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) krijgt. Cluster 1 en 2 hebben andere regels. Of je kind beter naar speciaal onderwijs of naar speciaal basisonderwijs (sbo) kan, moet duidelijk worden uit het ontwikkelingsperspectief (OPP). Dit plan wordt besproken met jou als ouder.

De school moet voor plaatsing op speciaal (basis) onderwijs een toelaatbaarheidsverklaring aanvragen bij het samenwerkingsverband. Als je het niet eens bent met de aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring, of als je het niet eens bent met het besluit over de toelaatbaarheidsverklaring, kun je hiertegen in bezwaar via een bezwaarschriftprocedure. Het samenwerkingsverband kan een eigen (bezwaar)adviescommissie hebben. Of aangesloten zijn bij de Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring. De adviescommissie brengt een advies uit aan het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband moet dan een beslissing nemen op het bezwaar. Er kan een wachtlijst zijn voor het speciaal (basis) onderwijs. Tot het moment dat je kind daar terecht kan, blijft de zorgplicht bij de school waar je kind vandaan komt en moet die school onderwijs blijven geven. Behalve als je kind al is ingeschreven bij de nieuwe school voor speciaal (basis) onderwijs. Dan heeft die school zorgplicht. Zo wordt ervoor gezorgd dat je kind altijd recht heeft op onderwijs.

Meer uitleg vind je bij de vragen: ‘Wat is zorgplicht?’, ‘Wat is een toelaatbaarheidsverklaring?’, ‘Wat is een samenwerkingsverband’ en ‘Wat is een ontwikkelingsperspectief?’